یک شهر ۴۷ هزار نفری چگونه پایتخت کتاب ایران شد؟
شهرستان کوچک اوز در استان فارس با کسب عنوان نهمین پایتخت کتاب ایران توانست جایگاه خود را به عنوان قطب فرهنگی جنوب کشور تثبیت کند؛ این شهرستان پس از یک دهه حضور مداوم در فهرست نامزد‌های پایتختی کتاب، سرانجام این عنوان را از آن خود کرد.
به گزارش شهرآرانیوز؛ همین چند روز پیش بود که شهر اِوَز به عنوان نهمین پایتخت کتاب ایران انتخاب شد، شهری کوچک در جنوب استان فارس که شاید نام آن نیز به گوش بسیاری نخورده باشد. این شهر در ۳۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز در دشتی میان دو رشته کوه از دنباله کوه‌های زاگرس جنوبی واقع شده است.
اوز که از میان ۱۱۰ شهر متقاضی، موفق شده این عنوان را کسب کند پیشتر نیز ۵ بار نامزد پایتخت کتاب ایران شده، ۲ بار عنوان‌های شهر خلاق و دوستدار کتاب را دریافت کرده و یک بار هم به واسطه حضور مستمری که در جشنواره پایتخت کتاب داشته نشان استمرار دریافت کرده است.
فعالیت دبیرخانه جشنواره شهر پایتخت کتاب در اوز فعالیتی مداوم به درازای یک دهه دارد.
در همین رابطه گفت‌گویی داشتیم با فروغ هاشمی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر اِوز و محمدرسول رفعتی مسئول دبیرخانه کتاب این شهر که در ادامه می‌خوانید.
مردم شهر اوز از دیرباز اهل فرهنگ، دانش و فضل بوده‌اند
فروغ هاشمی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر اِوز گفت: توجه به مطالعه کتاب و کتابخوانی میان مردم اوز از یک سابقه طولانی برخوردار است که از گذشتگان به ما رسیده است. مردم اوز از دیرباز توجه زیادی در خانه و مکتب‌خانه‌های خود به سوادآموزی، آموزش قرآن و آموزش قصص الانبیا و کتاب‌هایی که از پیامبران به جا مانده داشته‌اند، همچنین آنها از گذشته اهمیت زیادی برای مشاهیر و مفاخر قائل بوده‌اند و این نشان از آن دارد که مردم این شهر از دیرباز اهل فرهنگ، دانش و فضل بوده‌اند و این میراث را به نسل‌های بعد از خود نیز منتقل کرده‌اند.
وی افزود: با وجود اینکه اوز یک شهر کوچک است، اما اولین مدرسه این شهر در واقع بیست و نهمین مدرسه در کل ایران بوده که کماکان نیز پابرجاست که نشان‌دهنده میزان اهمیت مردم این شهر به سوادآموزی است.
پس از اینکه جشنواره شهر پایتخت کتاب توسط وزارت فرهنگ و ارشاد و شخص دکتر صالحی تایید شد و به سراسر ایران گسترش پیدا کرد، یک سری شهر‌ها با برنامه‌های طرح محور، خلاقانه و نوآورانه وارد این عرصه شدند که اوز نیز جزو این دسته بود.
اوز از سال ۹۴ فعالیت‌های خود را در زمینه کتاب و کتابخوانی آغاز کرد و با وجود اینکه هنوز شهرستان نشده بود، اما اولین بخشی در کشور بود که پا را فراتر گذاشت و فعالیت‌هایش را در زمینه کتاب به صورت گسترده آغاز و طرح‌هایی را برنامه‌ریزی کرد که از جمله آنها می‌توان به نذر دانایی که مردم به صورت داوطلبانه کتاب‌های خود را نذر می‌کردند و ابتکار و بنیان این اقدام از شهر اوز بود. کوله کتاب، توجه به کتابخانه‌های محروم، کاهش آسیب‌های حمایتی ویژه کتابداران سیار، جلب مشارکت گروه‌های مردمی داوطلب و ... اشاره کرد و به واسطه همین نذر دانایی است که کتب به راحتی در اختیار مردم شهر اوز قرار می‌گیرد.
همه این طرح‌ها از اوز شروع شد و به سراسر ایران گسترش پیدا کرد و به واسطه این فعالیت‌ها و حمایت خیرین زیرساخت‌هایی ایجاد شد که منجر شد تا کتابخانه‌های بیشتری ساخته شده و کتابخانه‌های موجود نیز تقویت شوند. همچنین، کانون پرورش فکری، موزه عروسک مشاهیر و کافه کتاب در این شهر ساخته شد.
اوز دروازه دانایی است، به‌طوری که دروازه ورودی و خروجی این شهر با دانشگاه مزین شده است و در دستور کار داریم تا دانشگاه فرهنگیان ویژه خواهران را نیز در این شهر ایجاد کنیم.
فعالیت‌های بین‌المللی مردم کتاب دوست اوز
محمدرسول رفعتی، مسئول دبیرخانه کتاب شهر اوز در این باره اظهار کرد: دبیرخانه شهر اوز حدود ده سال است که شروع به کار کرده و اولین دبیرخانه پایتخت کتاب ایران بود که بعد از شروع جشنواره پایتخت کتاب به صورت رسمی آغاز به کار کرد. شهر اوز تا کنون ۵ بار به عنوان کاندیدای پایتخت کتاب انتخاب شده یعنی از نُه دوره‌ای که این جشنواره برگزار شده، اوز ۵ بار نامزد شده و یک بار نشان استمرار گرفته است.
وی افزود: یکی از دلایل اصلی انتخاب اوز به عنوان پایتخت کتاب ایران این است که این شهر بیش از ۱۰ سال است که در عرصه کتاب و کتابخوانی فعالیت دارد و به‌صورت مستمر در جشنواره پایتخت کتاب ایران حضور دارد و کمتر شهری این گونه مستمر این جشنواره را دنبال کرده و هر سال با طرح‌های جدید وارد این جشنواره شده است.
به گفته مسئول دبیرخانه کتاب شهر اوز مردم و نهاد‌های مردمی در امر کتاب و کتابخوانی و با نهاد‌های دولتی همکاری زیادی دارند و بسیاری از طرح‌ها را نیز مردم مدیریت می‌کنند و دبیرخانه و سایر نهاد‌های دولتی تنها به عنوان ناظر عمل می‌کنند و این مردم هستند که اصل و ریشه کتابخوانی در شهر اوز به شمار می‌روند.
رفعتی خاطرنشان کرد: هر سال طرح‌های خلاقانه و جدیدی به جشنواره ارسال می‌کردیم و امسال نیز ۴۰ طرح خلاقانه به جشنواره ارسال کردیم. یکی از طرح‌هایی که امسال ارسال شد، نذر دانایی بود. کودکان و بزرگسالان شهر اوز در مراسم‌های مختلف خود هدیه می‌کنند، حتی در مراسم‌ها و مسابقات مختلف نیز مسئولان کتاب هدیه می‌دهند.شهر اوز در سال ۱۴۰۱ بیشترین رونمایی از کتاب را در بین شهر‌های مختلف استان فارس داشته و حدود صد کتاب از صد نویسنده مختلف را در همین شهر کوچک رونمایی شده است.
شهر اوز در فعالیت‌های مختلف کتاب و کتابخوانی در سطح بین‌المللی نیز فعال است که در فضای مجازی انجام می‌شود و کسانی که در خارج از ایران به سر می‌برند می‌توانند از این فرصت استفاده کنند و در جلسات شاهنامه خوانی، حافظ خوانی، همچنین جلسات معرفی کتاب، نقد و بررسی کتاب حاضر شوند.
از جمله دیگر طرح‌هایی که شهر اوز نسبت به انجام آن اقدام کرده ایجاد موزه عروسک و مشاهیر است که شخصیت‌های مشهور ایرانی و خارجی در آن به نمایش درآمده همچنین در این موزه پرده کتاب را داشتیم که قصه‌هایی از داستان‌های مختلف در این پرده طراحی شده که کتابدار نسبت به توضیح این داستان‌ها برای کودکان و سایرین اقدام می‌کند. داخل خود موزه هم کتابخانه بانو را داریم که مجموعه کتاب‌هایی است که ویژه بانوان است.
شهر اوز دارای یک موزه مردم شناسی است که در قسمتی از این موزه اسناد و مدارکی نگهداری می‌شود که بسیار ارزشمند و تاریخ هستند و کلکسیونی از نوشته‌ها و دستنوشته‌های قدیمی داخل آن نگهداری می‌شود.
اوز یک شهر کوچک ۴۷ هزار نفری است که شاید به اندازه یک محل شیراز هم نباشد، اما با این حال ۵ کتابخانه رسمی در آن وجود دارد و در تمام مساجد و ادارات و مراکز خدماتی و درمانی کتابخانه فراهم شده است و اگر به صورت شعاعی حساب کنیم به ازای هر ۵۰۰ متر یک کتابخانه و یا مرکز مطالعه در شهر اوز وجود دارد.
کتابخانه‌های بسیار فعالی در سطح شهر وجود دارد که طرح‌های خلاقانه و بروزی را اجرایی کرده‌اند، مثلا یکی از کتابخانه‌ها دارای دروازه‌ای است که به صورت مستقیم به مدرسه متصل است و اسم این طرح را دروازه دانایی گذاشته‌اند.
یکی دیگر از طرح‌های خلاقانه شهر اوز طرح کوچه شادی است که در این طرح، کودکانی که در یک محله این شهر ساکن هستند مدیریت کلیه آن محله را به عهده گرفته‌اند و فعالیت‌های مختلفی در زمینه آموزش شهروندی، فعالیت‌های مربوط به کتاب و کتابخوانی و سایر برنامه‌هایی که در محله رخ می‌دهد، بر عهده دارند و کل مجموعه به واسطه کودکان مدیریت می‌شود. مثلا در این طرح بخشی تحت عنوان کافه کتاب کوچه شادی وجود دارد که در زمان‌های خاصی کتاب‌ها را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهند و مدیریت این بخش نیز بر عهده یکی از کودکان همین محله است.
بر اساس این گزارش، در سال‌های گذشته از سال ۱۳۹۴ به ترتیب ۸ شهر اهواز، نیشابور، بوشهر، کاشان، یزد، شیراز، سنندج و سمنان پایتخت کتاب ایران بوده‌اند.
منبع: ایران
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
